کتاب ژنتیک جمعیت هارتل 2020 ترجمه دکتر فاطمه جشوقانی و لیئورا یشاریم، توسط انتشارات برای فردا به چاپ رسیده است.
ژنتیک جمعیت شاخه ای از علم ژنتیک است که پراکندگی و تنوع ژنتیکی تحت تاثیر عوامل مختلف تکاملی ماننـد جریان ،ژنی جهش و انتخاب طبیعی بررسی می.شود. در واقع در این حوزه ساختار ژنتیکی جمعیت بصورت جبری توصیف شده و نحوه تغییر فراوانی آلل ها در طول زمان در جمعیت بیان میشود.
این کتاب در برگیرنده نه فصل است که مسائل اصلی این حوزه را پوشش داده است تفاوتهای ژنتیکی معمول در میان ارگانیسمهای یک گونه چندشکلی ژنتیکی نام دارد در حالیکه تفاوتهای ژنتیکی بین گونهها واگرایی ژنتیکی را شکل میدهند.
در فصل اول به بررسی این چندشکلی و واگرایی پرداخته شده است. در فصل دوم کتاب سازمان بندی تنوع ژنتیکی مورد بحث قرار گرفته و اصل مهم ژنتیک جمعیت یعنی تعادل هاردی واینبرگ توصیف شده است. اثر عمده درون زادآوری افزایش فراوانی ژنوتیپهای هموزیگوت در یک جمعیت نسبت به فراوانی قابل انتظار از آمیزش تصادفی است. برخلاف آمیزش تصادفی که میتواند روی برخی ژنها اثر بگذارد درون زادآوری تمام ژنهای موجود در ژنوم را تحت تاثیر قرار میدهد اثرات درون زادآوری روی ساختار جمعیت و سیستمهای آمیزشی در فصل سوم تشریح شده است. نیروهای مختلف تغییر دهنده فراوانی آللی یعنی جهش تبدیل ژنی و مهاجرت و مرحله اصلی سازگاری موجودات با محیط یعنی انتخاب طبیعی نیز در فصلهای چهارم و پنجم بحث شده است. این سازگاری به معنای کسب صفاتی است که موجب افزایش توانایی تولیدمثل و بقا در محیط میشود. فصل ششم به بررسی رانش ژنتیکی تصادفی اختصاص یافته است.
همچنین بدلیل اینکه برخی پلی مورفیسمهای، پروتئینی نرخ سازش بالایی دارند به بیان آن پرداخته شده است پلی مورفیسمهای مولکولی زیاد بین گونهها و تفاوت بین آنها فرصتی برای شناسایی مکانیسم تغییرات تکاملی و بررسی فرضیههای تکاملی فراهم کرده که در فصل هفت مورد بررسی قرار گرفته است. ژنتیک جمعیت بدون در نظر گرفتن صفات پیچیده کامل نیست این گونه صفات نسبت به صفات مندلی ساده، اختلالات بسیار بیشتری را شکل میدهند توصیف این صفات و بررسی این صفات در جمعیتهای طبیعی در دو فصل آخر کتاب در نظر گرفته شده است. مطالعه این کتاب برای تمامی محققان و دانشجویان زیست شناسی ژنتیک کشاورزی و اصلاح نباتات مفید خواهدبود.